دبیرخانه جایزه مهرگان فهرست ۱۴ کتاب علمی-زیست‌محیطی راه‌یافته به مرحله ماقبل نهایی جایزه مهرگان علم را اعلام کرد. این آثار از میان ۱۷۲ عنوان کتاب چاپ اول سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ انتخاب و نامزد دریافت جایزه شده‌اند.
به گزارش دبیرخانه در بخش انتخاب بهترین تشکل‌های مردم‌نهادِ زیست‌محیطی (NGOها) عملکرد ۱۱۲ تشکل از سراسر ایران بررسی شده و بازدیدهای میدانی از سوی دبیرخانه و داوران جایزه مهرگان انجام شده
است. در این بازدیدها شیوه کار تشکل‌ها و میزان تأثیرگذاری آن‌ها در جوامع محلی ارزیابی شده است و در نهایت ۱۴ تشکل به فهرست ماقبل نهایی جایزه مهرگان علم راه یافته‌اند.
در میان کتاب‌های نامزد دریافت جایزه مهرگان علمِ این دوره کتاب‌های مهم و ارزشمندی وجود دارد؛ اما هنوز پدید آوردن کتاب‌های علمی-زیست‌محیطی که برای آگاهی عموم مردم نوشته شده باشد به اندازه کافی رواج نیافته است. دبیرخانه جایزه مهرگان علم از بدو فعالیت تا کنون انتخاب و معرفی کتاب‌هایی با مفهوم ”علم برای همه“ را مهم و ضروری دانسته و انتظار دارد نویسندگان و ناشران ایرانی تولید و انتشار این گونه آثار که مخاطبان پرشماری دارد را سرلوحه کار خود قرار دهند.
داوری دوره‌های هجدهم و نوزدهم جایزه مهرگان علم را هفت نفر از کارشناسان و صاحب‌نظران محیط زیست ایران متشکل از: هوشنگ ضیایی، عبدالحسین وهاب‌زاده، محمد درویش، زهرا قلیچی‌پور، بهرام معلمی، نصرت‌الله صفائیان و مریم شهبازی در مدت نوزده ماه بر عهده داشتند.
علیرضا زرگر بنیان‌گذار جایزه مهرگان تمامی ۱۱۲ تشکلی که در این دوره جایزه عملکرد آن‌ها بررسی شده را شایسته احترام و قدردانی می‌داند. حتی تشکل‌هایی که به دلایلی همچون فراهم نبودن بستر کار، محدودیت امکانات و شرایط نامناسب فعالیت کمتری داشته‌اند و در فهرست تشکل‌های منتخب قرار نگرفته‌اند. بسیاری از این تشکل‌ها در دوردست‌ترین و محروم‌ترین مناطق ایران در شرایط بسیار سخت فعالیت می‌کنند و نقش مؤثر و سازنده‌ای در حفاظت از محیط زیست و ترویج آموزه‌های زیست‌محیطی در میان جوامع محلی دارند. بنابراین انتخاب این ۱۴ تشکل زیست‌محیطی به معنای نادیده گرفتن تلاش ارزشمند دیگر تشکل‌ها نیست.
وی افزود: «از اولین بیانیه هیأت داوران جایزه مهرگان علم در سال ۱۳۷۹ تا کنون، داوران آگاه و دلسوز جایزه مهرگان علم بارها بر گره‌گشایی از مشکلات زیست‌محیطی و رفع مخاطرات ناشی از سوءمدیریت‌ها و ندانم‌کاری‌ها تأکید کرده‌اند. بحران‌های فراگیری که امروز در موضوعاتی چون آب، آلاینده‌ها، فرونشست زمین و ... نمود پیدا کرده است، نشان می‌دهد که در چند دهه گذشته در میان مسؤولان گوش شنوایی برای شنیدن هشدار متخصصان محیط زیست و توجه به توصیه‌های علمی آنان وجود نداشته است.»
دبیرخانه جایزه مهرگان
۳ شهریورماه ۱۴۰۴
وبگاه جایزه مهرگان: mehreganprize.com
پست الکترونیک: mehreganprize@gmail.com
تلگرام دبیرخانه: https://t.me/mehreganprize
کانال فارسی: https://t.me/mehreganprize_fa
کانال انگلیسی: https://t.me/mehreganprize_eng
شماره همراه (شبکه‌های اجتماعی): 989309127217+
نشانی: تهران، تجریش، اداره پست تجریش، صندوق پستی 555-19615
فهرست ۱۴ کتاب علمی- زیست‌محیطی راه‌یافته به مرحله ماقبل نهایی
جایزه مهرگان علم دوره‌های هجدهم و نوزدهم
(سال‌های ۱۴۰۱ - ۱۴۰۰)
(به نظم الفبایی نام کتاب‌ها)
۱. آب آب آب و دیگر هیچ؛ محمد حسین صائمیان؛ امید سخن
۲. آهنگ افلاک، سفری در فضا و زمان؛ کارل سِیگن؛ مترجم: احسان سنایی اردکانی؛ مرکز
۳. اکوسیستم شهری: اصول بوم‌شناسی برای محیط‌های ساخته شده؛ فردریک آر آدلر، کلبی جی تانر؛ مترجمان: نیر چاوشی، راحله تیموری‌فیضی؛ شفاف
۴. بند ریگ، روایتی درباره کنترل ماسه‌های روان؛ محسن غفاری؛ ارمغان ادب
۵. پیشبرد روش آموزش محیط زیستی؛ ماریان ای کراسنی؛ مترجم: مهدی کلاهی؛ موسسه مطالعات فرهنگی اجتماعی
۶. چرا به علم اعتماد کنیم؛ نیومی اورسکیز؛ مترجم: میثم محمدامینی؛ فرهنگ نشر نو (با همکاری آسیم)
۷. خزندگان ایران (با محوریت گونه‌های نسبتاً فراوان بومزاد، تهدیدشونده و شاخص)؛ هادی فهیمی، به کوشش ناهید احمدی؛ فنی ایران
۸. خنگمان می‌کنند؛ جان تیلورگاتو؛ مترجم: دنیا امیری، دلارام فلاحی؛ جهاد دانشگاهی مشهد
۹. در جست‌وجوی آن، روزنوشت‌های صعود به قله اورست؛ ایمان آذیش؛ دانیار
۱۰. راهنمای لذت بردن از طبیعت برای کودکان؛ آلن دوباتن؛ مترجم: نوشین کرمیان نسب؛ کتاب‌سرای نیک
۱۱. سرآغازها؛ لوئیس دارتنل؛ مترجم: سحر یوسفی، مانی پارسا؛ فرهنگ نشر نو (با همکاری آسیم)
۱۲. سواد رسانه‌ای و محیط زیست؛ غلامعلی ابراهیمی سوته، پویا صالحی ساعی؛ اندیشه کامیاب ایرانیان
۱۳. شب گرگی؛ اسماعیل عباسی؛ بهجت
۱۴. معماهایی برای رازگشایی از عالم؛ کامران وفا؛ مترجم: حسام‌الدین ارفعی؛ جهاد دانشگاهی مشهد
فهرست ۱۴ تشکل مردم‌نهاد راه‌یافته به مرحله ماقبل نهایی
جایزه مهرگان علم دوره‌های هجدهم و نوزدهم
(سال‌های ۱۴۰۱- ۱۴۰۰)
( به نظم الفبایی نام تشکل)
۱. انجمن بهارآفرین شرق زاهدان؛ زاهدان - سیستان و بلوچستان؛ حجت حاجی خلیل
۲. انجمن دیده‌بان جلگه سبز خوزستان؛ اهواز - خوزستان؛ شبنم قنواتی‌زاده
۳. انجمن زیست‌محیطی ژیوای پاوه؛ پاوه - کردستان؛ معین فتحی
۴. انجمن زیست‌محیطی سبزاندیشان تبریز؛ تبریز - آذربایجان شرقی؛ مهناز اسلامی، نسرین حیدری‌نژاد
۵. انجمن محیط‌زیستی ژینبانان سروشت بوکان؛ بوکان - آذربایجان غربی؛ محمد محمدنژاد
۶. انجمن محیط‌زیستی میراث پریشان کازرون؛ کازرون - فارس؛ محمدجواد سیاح‌پور
۷. انجمن مدافعان محیط زیست خوزستان؛ اهواز - خوزستان؛ ایمان کاه‌کش
۸. جمعیت دیده‌بان طبیعت اردبیل؛ اردبیل؛ صادق پناهی
۹. جمعیت زنان مبارزه با آلودگی محیط زیست؛ رشت - گیلان؛ شیرین پارسی
۱۰. مؤسسه سبزکاران بالان؛ رشت - گیلان؛ نسیم طواف‌زاده
۱۱. مؤسسه سبزگامان بسکی؛ گنبدکاووس - گلستان؛ بهناز بِسکی، سلیمان آرِخی
۱۲. مؤسسه محیط‌زیستی سرزمین ایده‌آل ما؛ رشت - گیلان؛ پیمان بازدیدی
۱۳. مؤسسه موج و مرجان هامون چابهار؛ چابهار - سیستان و بلوچستان؛ معصومه وجدانیان، فریبرز سینایی
۱۴. مؤسسه یام یاشیل میاندوآب؛ میاندوآب - آذربایجان غربی؛ بابک نژادبهمن
